Diabetolog Poznań

Diabetolog to lekarz specjalizujący się w diagnozie, leczeniu i profilaktyce cukrzycy, chorobie uznawanej za cywilizacyjną, która staje się coraz bardziej rozpowszechniona, zwłaszcza w społeczeństwach zachodnich. Cukrzyca nieleczona może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego niezwykle istotna jest stała opieka medyczna nad pacjentem.

Diabetolog leczy różne rodzaje cukrzycy oraz ich komplikacje:

• Typ I, zależny od insuliny – pojawia się zazwyczaj w młodości, wymaga ciągłego podawania insuliny oraz kontroli poziomu glukozy. Bez leczenia jest śmiertelny.
• Typ II, niezależny od insuliny – często wykrywany u osób dorosłych i coraz częściej u młodych, wynika z niezdrowego trybu życia, braku aktywności fizycznej i nieodpowiedniej diety.
• Cukrzyca ciążowa – występująca u ciężarnych, zwykle ustępuje po porodzie.

Wizytę u diabetologa powinni rozważyć pacjenci doświadczający objawów takich jak:

• przewlekłe zmęczenie,
• częste oddawanie moczu,
• nieustające pragnienie,
• utrata masy ciała,
• osłabienie,
• pogorszenie widzenia.

W obliczu tych symptomów zalecana jest konsultacja z diabetologiem. Cukrzyca nieleczona może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym niewydolnością nerek, amputacjami kończyn, udarami, a nawet przedwczesną śmiercią. Diabetolog informuje również o ryzyku związanych z cukrzycą powikłań i wspiera w ich zapobieganiu oraz leczeniu, na przykład w przypadku stopy cukrzycowej.

Podczas pierwszej wizyty diabetolog prowadzi wywiad lekarski, podczas którego pacjent powinien dokładnie opisać swoje dolegliwości. Lekarz może zadać dodatkowe pytania, by lepiej zrozumieć naturę problemu. Kolejny etap to przeprowadzenie wymaganych badań. Na podstawie zebranych informacji oraz wyników badań diabetolog ustala rodzaj schorzenia i omawia z pacjentem plan leczenia.

Leczenie cukrzycy obejmuje:

• edukację terapeutyczną pacjenta,
• zmianę trybu życia,
• farmakoterapię (insulina i leki nieinsulinowe),
• zarządzanie ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, jak nadciśnienie.

Terapia dostosowana jest do typu cukrzycy:

• W cukrzycy typu 1, nieuleczalnej, pacjenci muszą kontrolować poziom glukozy i stosować insulinę przez całe życie, by zapobiegać komplikacjom. Leczenie to może obejmować użycie pompy insulinowej lub samodzielne podawanie insuliny, w zależności od ilości spożytych węglowodanów. Ważna jest też odpowiednia dieta i aktywność fizyczna.
• Cukrzyca typu 2 początkowo może wymagać zmiany stylu życia, diety i zwiększenia aktywności fizycznej. Leczenie obejmuje stosowanie leków nieinsulinowych, a z czasem może wystąpić konieczność wprowadzenia insuliny.
• Cukrzyca ciążowa pojawia się w ciąży i zwykle mija po porodzie. Jej leczenie skupia się na odpowiedniej diecie oraz aktywności fizycznej, a w niektórych przypadkach stosuje się insulinoterapię. Doustne leki przeciwcukrzycowe nie są stosowane w trakcie ciąży.

Do przepisywanych leków doustnych należą:

• metformina,
• pochodne sulfonylomocznika,
• leki inkretynowe,
• inhibitory SGLT2,
• insulina.

Powikłania cukrzycy wynikają z długotrwałego, wysokiego poziomu cukru we krwi, co prowadzi do niszczenia śródbłonka naczyń krwionośnych.

Uszkodzenia małych naczyń mogą spowodować:

• retinopatię cukrzycową – uszkodzenie naczyń siatkówki oka, co bez odpowiedniego leczenia może skutkować utratą wzroku;
• nefropatię cukrzycową – chorobę nerek, która może doprowadzić do ich niewydolności;
• neuropatię cukrzycową – uszkodzenie nerwów, powodujące zaburzenia czucia, przeczulicę, zaniki mięśniowe, niedowłady, co może przyczyniać się do rozwoju stopy cukrzycowej i impotencji.

Przewlekłe komplikacje związane z dużymi naczyniami obejmują:

• chorobę wieńcową, zwiększającą ryzyko zawału serca;
• zespół stopy cukrzycowej;
• chorobę niedokrwienną mózgu, skutkującą uszkodzeniem tkanki mózgowej.

Stopa cukrzycowa to przewlekłe powikłanie cukrzycy.  Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jest to stan charakteryzujący się infekcją, owrzodzeniem lub uszkodzeniem głębokich tkanek stopy, występujący przy cechach neuropatii (uszkodzenie nerwów) lub niedokrwienia (zaburzenia krążenia) o różnym stopniu nasilenia u osób z cukrzycą.

Występują trzy główne typy stopy cukrzycowej, które różnią się przyczynami powstawania:

• Neuropatyczna stopa cukrzycowa, dotycząca 65% przypadków, gdzie kluczową rolę odgrywa uszkodzenie nerwów,
• Naczyniowa stopa cukrzycowa, obejmująca kilkanaście procent przypadków, związana z problemami krwionośnymi,
• Mieszany typ stopy cukrzycowej, stanowiący około 25% przypadków, łączący oba powyższe czynniki.

Czynniki ryzyka powikłań związanych ze stopą cukrzycową obejmują nie tylko wysoki poziom cukru we krwi (hiperglikemia), ale także insulinooporność, wysokie ciśnienie krwi, zaburzenia poziomu lipidów, palenie tytoniu, zaburzenia funkcji śródbłonka naczyniowego oraz zwiększoną skłonność do krzepnięcia krwi. Wyrównanie poziomu cukru we krwi ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia ryzyka rozwoju powikłań.

Stopa cukrzycowa charakteryzuje się zróżnicowanymi objawami, które zależą od historii cukrzycy i czynników wywołujących.

Neuropatia obwodowa, czyli uszkodzenie nerwów czuciowych, ruchowych i autonomicznych, może objawiać się zaburzeniami w odczuwaniu wibracji, dotyku, nacisku, bólu, temperatury, a także drętwieniem, mrowieniem, pieczeniem, bólami czy skurczami. Szczególnie niebezpieczny jest brak czucia, co może prowadzić do niezdolności rozpoznawania zbyt wysokiej temperatury, zbyt ciasnych butów, otarć czy urazów, skutkujących owrzodzeniami.

Uszkodzenie nerwów ruchowych może skutkować osłabieniem mięśni, zanikami mięśniowymi, zaburzeniami kształtu stopy, ograniczeniem ruchomości stawów, zmianami w ułożeniu palców oraz osłabieniem odruchów. Z kolei uszkodzenie układu autonomicznego prowadzi do zmniejszenia potliwości stóp, co zwiększa ryzyko pęknięć skóry, głównie na piętach.

Problemy z ukrwieniem stóp mogą objawiać się bólem podczas chodzenia (tzw. chromanie przestankowe), bólem spoczynkowym, zimnymi, sinymi stopami, cienką, suchą skórą bez owłosienia, zanikiem tkanki podskórnej oraz brakiem wyczuwalnego tętna na tętnicach stopy.